Friday, 18 April 2025

जोंनि आफाद-फसंथानफोर *

सोंनाय - 1. फिननाय लिर :

(क) फरायसालिफोराव फरायसाफोरनो सानजौफु आदार जाहोनो थाखाय मा मा राहा लादों ?

फिन्नाय : फरायसालिफोराव फरायसाफोरनो सानजौफुनि आदार संनो सानै हिन्जाव मानसि थिसनदों आरो जाग्रा जामुखौ रानो ।

(ख) बबे फसंथानाव सरकारा एबा मानसिया रां होनाय-लानाय खालामो ?

फिन्नाय : बेंकनि गेजेरजों सरकारा एबा मानसिया रां-खाउरिजों होनाय- लानाय खालामो ।

(ग) बेमारिफोरखौ बबे फसंथानाव फाहामनाय जायो ?

फिन्नाय : बेमारिफोरखौ देहा फाहामसालि (सोखासालि) याव बेराम फाहामनाय जायो।

(घ) समाजाव गोजोन-आबुथि रैखा खालामनायनि हाबायाव सोरखौ थिसननाय जायो ?

फिन्नाय : समाजाव गोजोन-आबुधि रैखा खालामनायनि हाबायाव पुलिसखौ थिसननाय जायो ।

(ङ) जायखि जाया मोनब्रै आफाद- फसंथाननि मुं लिर।

फिन्नाय : फरायसालि, बैंक, पुलिस थाना, पष्ट अफिस आरिया आफाद फसंथान ।

सनाय - 2. लांदां जायगा आबुं खालाम -.

(क) फरायसाफोरा ........... आव लिरनाय-फरायनाय सोलोडो।

(ख) जुनार- दाउ फाहामनो थाखाय .......... दङ ।

(ग) लामा - सामानि गारि-मथरखौ ................आ सामलायो ।

(घ)  गामिफोराव थानाय खुंधाइ राहाखौ.,..........खुंधाइ राहा.बुनाय जायो ।

फिन्नाय :

 (क) फरायसालियाव

(ख) जुनार फाहामसालि

(ग) पुलिस

(घ) पन्सायतीराज खुंथाइ

सोंनाय - 3. फारागथि लिर

सरकारि आरो सरकारि नङि देहाफाहामसालि ।

फिननाय : सरकारि देहा फाहामसालिफोरा सरकारि खरसायाव सोलियो । गुबुन फार्सेथिं सरकारि नङि देहा फाहामसालिफोरा सासे एबा माखासे सुबुङ 'ज' जानानै सामलायो ।

सोंनाय - 4. सुंद' लिर-

(क) पन्सायतिराज (ख) समबाय (ग) गाव- सुंथा गौथुम ।

फिन्नाय : पन्सायतिराज : हादरनि गोबांसिन अनजिमानि सुबुडानो गामि ओनसोलाव थायो । हादर जौगानोब्ला मोनफ्रोमबो गामिया जौगानांगोन । गामि ओनसोलनि रां खान्थियारि आरो समाजारि जौगाथाइनि थाखाय जोंनि हादरा गामिफोराव मोनसे गावनि खुंथाइ रहा खालामदों। बे राहाखानो पन्सायती राज खुंथाइ राहा बुङो । बे राहा मथे पन्सायत दानो थाखाय मोनफ्रोमबो गामिनि राइजो राजाया भ'ट होनानै माखासे सोद्रोमा आरो सासे आफादगिरि सायख'यो। ओनसोलनि राइजो-राजाया भट होनानै बा बोसोरनि थाखाय पन्सायतनि आफादगिरि सायख 'यो ।

(ख) समबाय : माखासे सुबुङा लोगो लानानै बयनिबो जौगाथाइनि एबा राडारि मुलाम्फानि थाखाय जयै हाबा मावनाय राहाखानो समबाय बुडो । समबायफोरा साफ्रोमबोआनो बयनिबोनि थाखाय आरो बयबो साफ्रोमबोनि थाखाय हाबा मावनाय खान्थिजों सोलियो । मोनसे समबायाव जोबोर बाडायब्लाबो साजि सोद्रोमा थानांगौ। जोंनि हादराव गुबुन गुबुन रोखोमनि समबाय दङ । जोंनि हादराव गायखेर, सि, पापर आरि गोबां फालांगिआ समबाय बिधायाव सोलिगासिनो दङ । फिसा-गेदेर गोबां दारिमिन, कल-कारखाना समबाय बेबस्थाजों सोलिगासिनो दङ ।

(ग) गाव- सुंथा गौथुम : आथिखालाव जोंनि गामिफोराव आइजोफो गोरोबनानै गाव सुंथा गौथुम दाबाय। गामिनि निखाउरि गोबां न'खरा बेबादि गौथुम दाबाय। गामिनि निखाउरि गोबां न'खरा बे बादि गौथुमनिफ्राय रां दाहार लानो हायो । गामिनि गोबां आइजोआ गाव- सुंथा गौथुमनि गेजेरजों बाइदि रोखोमनि मुवा दिहुननानै फाननायनि राहा खालामद। बेबादिनो बिसोर राडारियै गाव सोनारनाय जानो नाजादों।

सोंनाय - 5. गेबें फिननायखौ सायख'ना दिहुन -

(क) समाजाव गोजोन-आबुधि रैखा खालामनायनि हाबायाव सोरखौ थिसननाय जायो ?

1. देहा फाहामगिरिखौ

2. नार्सखौ

3. पुलिसखौ

4. फोरोंगिरिखौ

फिन्नाय : 3. पुलिसखौ ।

(ख) जिब-जुनादफोरनि सोखाथाइनि थाखाय थानाय फसंथाना जाबाय-

1. सरकारि देहा फाहामसालि 2. जुनाद फाहामसालि

3. समबाय

4. सरकारि नङिफाहामसालि।

फिननाय : 2. जुनाद फाहामसालि।

होफादेरनाय सोंनायनि फिननाय

सोंनाय - 1 पण्चायतीराज शासन राहा माखौ बुडो ?

फिन्नाय : हार्दरनि गोबांसिन सुबुझ गामि ओनसोलाव थायो बे हादरनि जौगानाया सोनारो गामि ओनसोलनि आबुंङ जौगानायनि सायाव । बेनिखायनो हादरनि थाखाय गामिफोरनि रांखान्थियारि आरो समाजारि जौगाहोनाया जोबोद गोनांथार । गामि ओनसोलनि जौगानायनि थाखाय मोनसे गावनि शासन राहाया सोलिबोदों । बे शासन राहाखौ पण्चायतीराज शासन राहा बुडो ।

सोंनाय-2 गामि पण्चायत होनोब्ला मा बुजियो ?

फिन्नाय : पण्चायतीराज शासन राहानि सिङाव गामि ओनसोलनि बयनिखुइ गाहाय थाखोआव थानाय शासन राहायानो जाबाय गामि पण्चायत । गामि पण्चायतनि गेजेरजों बे पण्चायत हालामनि सिङाव थानाय गामिफोरनि जौगानायनि थाखाय बाइदि बाइदि खामानि मावनाय जायो।

सोंनाय - 3 गामि आफादआ मा ? बेयो जोनो मा खाबु होयो ?

फिन्नाय : गामि आफादआ जाबाय माबेबा गंसे गामि एबा पण्चायत हालामनि भ'टार संलाइयाव मुं सोसनजानाय गासिबो भ'टार राइजोआ नुजाथिनायाव खुंजानाय मोनसे राइजोआरि आफाद। बे गामि आफादनि गेजेरजों गामिनि राइजोखौ पण्चायतनि बाइदि हाबायाव थोंजो बाहागो लानायनि खाबु होनाय जायो । गामिनि गेदेर-फिसा बाइदि जेंनाखौ राइजोआ खौसेयै गोरोबलायनानै सुनांनायनि थाखाय गामि आफादआ मोनसे मोजांसिन बिजों। गामि आफादनि गेजेरजों गामियारिफोरा गामिनि जौगालु गोनां राहानि सोमोन्दै सावरायो आरो बेबादियैनो बिथांखि आजावनो हायो ।

सोंनाय - 4 गामि पण्चायतनि गुदि थांखिफोरा मा मा ?

फिन्नाय : गामि पण्चायतनि गुदि थांखिफोरा जादों-

(क) गामिनि सरासनम्रा सुबुंफोरा मिजिं धिनाय बादि बिसोरनि खान्थियारि आरो समाजारि जौगाहोनाय ।

(ख) बेनि अनगायैबो गामिनि थागिरिफोरनि गेजेराव खौसेथि आरो गोरोबलायनायखौ फोथांना लाखिनायाव थुलुंगा होनाय ।

(ग) गामि पण्चायतनि खामानि - दामानिफोरखौ गाहामैनो मावपुंनो आफादगिरिया गामि पण्चायतनि मावख 'आव दाननैनि गेजेराव खमैबो मोनसे आफाद खुंनाय ।

(घ) गामिनि जायगायारि जेंनाफोरखौ सुखांनायनि थाखाय राइजोनि बाहागो लानायखौ खान्थिबादियै महर होनाय

बाइदि ।

सोंनाय - 5 भट होनाय एबा बिसायख'थि माखौ बुडो ?

फिन्नाय : भटार संलाइयाव मुं थानाय सुबुडा भट होनायनि गेजेरजों गावनि थान्दैखौ सायख'ना होनायखौनो भ'ट होनाय एबा बिसायख'थि होनना बुंनाय जायो।

सोंनाय - 6 गामि आफादनि जथुम लिंथुमनायनि सोमोन्दै लिर।

फिन्नाय :

 1. गामि आफादनि जथुम लिंथुमनो थाखाय 15 साननि सिगाडावनो आफादनि सोमोन्दै फोसावनाय जायो ।

2. मोनसे गामि आफाद खुंनो थाखायब्ला गासै भ'टारनि खमैबो 10 जौखोन्दो एबा सा 100 मानसि नुजाथिनांगोन। बिब्दि गोनांथार सानखोनि सोद्रोमा नुजाथियोब्ला आफादखौ खराम होनना बुंनाय जायो ।

3. गामि आफादाव खरामनिखुइ खम मानसि थायोब्ला आफादनि आफादगिरिया 30 मिनिट सम लामा नायनो हायो । बे समनि गेजेरावबो खराम जायाब्ला उननि हाबथानि एखे सानावनो नावा वै सानखालिनिफ्राय 7 साननि गेजेराव आफादनि उननि जथुमनि थाखाय खालार थिरांधा लानो हायो। 

4. मोनफ्रोमबो गामि पण्चायत हालामनि भ'टार संलाइयाव थानाय सुबुंफोरा गामि आफादनि सोद्रोमा जायो ।

5. सरासनम्रायै मोनफा गामि आफादाव बै गामि पण्चायतनि आफादगिरि एवा मासिगिरि आरो बियो नुजाथि फैयाब्ला लेडाइ आफादगिरिया आफाद दैदेनो।

6. गामि आफादाव सरासनस्रायै गुबुन गुबुन बिफान, राङारि फसंथान, आफाद आरिनि सरकारि आरो बेसरकारि सुबुं नुजाथिथारनांगोन।

सोंनाय - 7 गामि पण्चायतआ गामि ओनसोलनि शासन राहानि मोनसे आफाद एवा गथुम होनना मिथिजायो मानो ?

फिन्नाय : बिसायख'थिनि खाबुनि थाखाय मोनफ्रोमबो गामि पण्चायत हालामाव मोन 10 ओनसोलारि समष्टियाव बाहागो खालामना लानाय जायो। बिब्दिनो मोनफ्रोमबो समष्टिनि भ'टारफोरा बिसोरनि समष्टिनिफ्राय साफायै सोद्रोमा बिसायख'नानै होयो । गामि आफादनि सोद्रोमाफोरा गाव, गावनि समष्टिनि थान्दैखौ बिसायख'ना गामि पण्चायत दायो । बिसायख'जानाय थान्दैखौनो गामि पण्चायतनि सोद्रोमा बुङो । बे मोनजि समष्टिनिफ्राय बिसायख'जानाय सोद्रोमानि अनगायैबो मोनफा गामि पण्चायत आव साफायै आफादगिरि जायो। बेनिखायनो मिथिनो मोननाय जायोदि गामि पण्चायतआ जाबाय गामि ओनसोलनि शासन राहानि मोनसे आफाद एवा गथुम ।

सोंनाय-8 गामि पण्चायतनि खामानि- दामानिनि सोमोन्दै लिए ।

फिन्नाय : (क) गामि पण्चायत हालामनि जौगानायनि थाखाय बोसोर बिथांखि थियारि खालामनाय ।

(ख) गामि पण्चायतनि बोसोरारि बाजेट थियारि खालामनाय ।

(ग) मिथिंगायारि खैफोदनि समाव मदद आयदा बादियै खामानि मावलांनाय ।

(घ) आबाद गोसारथि, फिसा दै जगायनाय, राइजोआरि बिजाब बाखिनि राहा लानाय ।

(ङ) जुनाद फिसिनाय, मोसौ-फिसिनाय, दाउ-हांसो फिसिनाय, ना फिसिनाय ।

(च) राइजोआरि लामा-सामा आरो नाला जाम्फै बानायनाय, गामियारि थाग्रा थावनि, गुदि आरो गेजेरारि सोलोंथाइ राहा लानाय ।

(छ) लोंग्रा दैनि जगायनाय, सावस्रि आरो नखर गाहामथि राहा, बिफां गायनाय आरो हा सरैखाथिनि राहा लानाय ।

(ज) सि-खादी दिहुनथाइ आरो न'खर शिल्पनि राहा लानाय बाइदि बाइदि ।

सोंनाय - 9 नोगोर कमिटि, नोगोरमा आफाद, नोगोरमा गथुमनि गाहाइ खामानिफोरखौ लिर ।

फिन्नाय : नोगोर कमिटि, नोगोरमा आफाद, नोगोरमा गथुमनि गाहाइ खामानिफोरा जादों-

(क) नाला-जाम्फै, दालां, राइजोआरि खिखरसालि, हासुग्रा न', लामा आरो बानायनाय आरो सरैखाथि होनाय, लामा-सामानि मुं दोननाय ।

(ख) सनदेरग्रा बेरामनि होबथानायनि राहा लानाय ।

(ग) लामा सामायाव मोब्लिब बाथि जगायनाय ।

(घ) गोगो दै लोंग्रानि, जगायनाय ।

(ङ) गेलेग्रा फोथार, राइजोआरि पार्क, बिजाबबाखि आरि गायसननाय ।

(च) मानसिनि जोनोम - थैनायनि हिसाब लाखिनाय, गोथै सालि, कबरखाना आरि बानायनाय आरो सरैखाथि होनाय ।

(छ) लामा-सामाफोराव जायगा डाष्टबिननि राहा खालामना डाष्टबिनाव जमा खालामना दोननाय दाखोर-दालाफोरखौ बोखारना साखोन- सिखोन लाखिनाय ।

(झ) हाथाइ बाजार, कचाइखाना, गायसननाय, गब्रेथाइ जिराद बायनाय- फाननायखौ बन्द खालामनाय ।

(ज) अर खोमोरनायनि राहा लानाय ।

(ञ) बिमा-गाहामथि आरो गथ 'सा-गाहामथि मिरु गायसननाय बाइदि बाइदि।

सौंनाय-10 मा मायथाइयाव गुवाहाटी नोगोरमा गथुम आइन सुजुनाय जायो ?

फिन्नाय : 1969 मायथाइयाव गुवाहाटी नोगोरमा गथुम आइन सुजुनाय जायो ।

--


No comments:

Post a Comment